Fase 3: Het verblijf

“Voor alle bewoners in het verpleeghuis geldt dat het gaat om het toevoegen van leven aan de dagen in plaats van het toevoegen van dagen aan het leven”
Wie nieuw in een verpleeghuis komt, brengt een geschiedenis met zich mee. Het is prettig als degenen die de zorg gaan overnemen, weten wat voor iemand zij in hun midden opnemen.

Maak als voor verhuizing naar het verpleeghuis de thuiszorg over de vloer kwam gebruik van het logboek van de thuiszorg. Het is een belangrijke bron van informatie over de fysieke, psychische en sociale situatie van de bewoner. Maak een bewonersprofiel. Een levensalbum kan voor bewoners met dementie een belangrijk houvast bieden. In zo’n album zijn de belangrijkste momenten van het leven opgetekend. Het bevat onderdelen als: mijn tijd als baby, mijn jeugd in het gezin en op school, mijn verlovingstijd, mijn bruiloft, de huizen waar ik in gewoond heb, mijn kinderen, mijn vakanties. Maak het album samen met het dementerende familielid en begin ermee in het beginstadium van dementie. Er bestaan digitale fotolijstjes, zodat er een soort diashow aan foto’s te zien is. Een geavanceerde vorm is een pratend fotoalbum van het Eindhovense bureau Unit040. Het pratende fotoalbum biedt voor bewoners een geheugensteuntje en bij de foto’s kunnen ook de stemmen van de naasten worden ingevoerd. Deze fotoalbums zijn onder meer bij de geheugenwinkels te koop. Voor bewoners met bepaalde vormen van dementie, die alleen nog in het heden en heel nabije verleden leven zijn actuele boekjes geschikt met daarin foto´s van wat gisteren en de vorige weken gebeurde, met kleine verhaaltjes erbij. Daarmee houden zij greep op het dagelijkse leven. Respecteer bewoners in wie ze geweest zijn. Als een bewoner altijd iemand was met grote belangstelling voor de politiek, voor kranten, het journaal en nieuwsgerelateerde programma’s, blijf dat dan aanbieden, houd dat zichtbaar. Of als iemand altijd een groot liefhebber van klassieke muziek was, speel daar op in. Maak het als naaste voor de verzorgenden gemakkelijker om de juiste muziek te herkennen door stickers op de CD’s te plakken. Niet iedere verzorgende heeft verstand van klassieke muziek of zegt de namen van componisten iets.

 

Niet iedere verzorgende heeft verstand van klassieke muziek of zegt de namen van componisten iets.

Maak een sprekende poster met stamboom of sociaal netwerk, waarin met foto’s en tekst in één oogopslag duidelijk wordt wat voor iemand mevrouw De Vries of meneer de Jager is en hang die op in de kamer van de bewoner.

 

Naasten die op bezoek komen hebben een eigen rol. Meer tijd en aandacht van naasten ontlast de zorgverleners, zodat zij hun werk met meer ‘rust’ kunnen doen en taken kunnen oppakken die nu blijven liggen. Regelmatige bezoekers moeten dus gekoesterd worden. Zorg er als huis voor dat naasten zich welkom weten en zich er thuis kunnen voelen. Help naasten zich op hun gemak te voelen. De sfeer in en om het huis is daarvoor medebepalend. Een goede sfeer is geholpen met het vinden van een juiste balans tussen rust en reuring. Zorg ervoor dat er net als in hotels een wervende, aangenaam ogende informatiemap op elke kamer en in elke gemeenschappelijke ruimte ligt, met informatie over de voorzieningen en de diensten die het huis biedt voor bewoners en bezoekers. Er zijn de afgelopen jaren enorm veel spel- en bewegingsmaterialen, afleidings- en verleidingstechnieken voor mensen met dementie of een niet aangeboren hersenaandoening ontwikkeld. Zorg dat er voldoende van in het huis voorhanden/in zicht zijn voor bewoners, naasten en medewerkers. Maak een poster met tips op het gebied van spelletjes en activiteiten voor naasten. Zoek allianties met speel-o-theken om afwisseling in het spelmateriaal te realiseren. Bevorder dat Speel-o-theken zich toeleggen op de beschikbaarheid van materialen waaraan ouderen met dementie en niet aangeboren hersenletsel positieve prikkels ontlenen. Er zijn kunstprojecten die voor afleiding zorgen. Eenvoudige sport / bewegingsinstrumenten zouden ook in gemeenschappelijke ruimtes aanwezig kunnen zijn, zodat daar ter plekke gebruik van kan worden gemaakt door bewoners met hulp van hun bezoek.

Kijk voor inspiratie en mogelijkheden tot spel, beweging en afleiding eens op de website van kenniscentrum voor dementie Ideon of ga bij ze langs!

Appel- en andere fruitbomen, een moestuin, een kippenren etc. levert 3 keer een win-win situatie op: bewoners heben onder begeleiding een stuk daginvulling en dagbesteding, met het fruit en de groenten kun je zelf heerlijke maaltijden maken en een tuin met fruitbomen en groenten trekt veel vogels aan en is altijd levendig en leuk om naar te kijken voor bewoners en bezoek. (Jonkerszorg, Hoogwoud) Onder Waardevolle links is een overzicht te vinden waar onder andere enkele websites aan bod komen met betrekking tot spel- en oefenmaterialen. Voor de wijze van contactlegging met naasten vonden wij bij Riet Fiddelaers-Jaspers en Huub Buijssen in hun begeleidersboek bij het ‘Levensalbum’ van hun hand, algemene tips voor de communicatie met iemand met dementie. Bezoekers hebben vaak onvermoede kwaliteiten. Vraag ze er naar en maak gebruik van de talenten en hobby’s van naasten. Voorbeelden: groene handen hebben, het leuk vinden om te koken of taarten te bakken, mooi kunnen zingen of muziek kunnen maken, graag iets willen organiseren. Verzorgenden en andere medewerkers kunnen over bijzondere talenten beschikken die van pas komen in het verpleeghuis. Zet hun talenten en hobby’s in. Voorbeeld: verzorgende die schoonheidsspecialiste is of graag haar verzorgt; een ICT-er die een aquarium wil onderhouden. Voor de meeste bewoners van verpleeghuizen is eten, en wat eraan vooraf gaat, het bereiden van de maaltijd, de geuren die er omheen hangen, de rituelen die ermee gemoeid zijn, het hoogtepunt van de dag. Maak er regelmatig een feestje van door speciale maaltijden te bereiden, een picknick of high tea te organiseren en betrek er naasten bij. Schrijf een jaarlijkse ‘ouderen innovatie/uitvinders prijsvraag’ uit. Deze prijsvraag moet zich op de industrie en op de opleidingen industriële vormgeving etc. richten om vooral de praktische/ materiële/tastbare resultaten te krijgen m.b.t. koken en eten. Een placemat met de foto van de bewoner erop en een inschuifmapje voor informatie over de menu/dieet wensen van de bewoner, zijn eetgewoonten en eetproblemen maakt het mogelijk dat regelmatige bezoekers kunnen helpen bij het eten van de bewoners. En/of leer naasten hoe met de risico’s van slikproblemen om te gaan. Om te voorkomen dat persoonlijke kleding en beddengoed bij de was zoek raakt is het raadzaam om in kleinschalige woonunits zelf de was te doen. Draag zorg voor een brochure met handige kledingtips: makkelijke sluitingen; eenvoudig aan en uit te trekken, goed wasbaar; zelfstrijkend of eenvoudig strijkbaar. De mode-industrie zou er een uitdaging in moeten zien om voor bewoners van verpleeghuizen, maar ook voor hen die nog thuis wonen, kledinglijnen te ontwikkelen, kleding die de zelfredzaamheid van de ouderen blijft bevorderen.

In het kader van de invoering van de zorgzwaartepakketten wordt gesproken van een zorgleefplan voor elke bewoner, daarmee onderstrepend dat naast zorg de levens- en daginvulling dient te worden bepaald. Naasten hebben er recht op betrokken te zijn bij het opstellen van, de wijzigingen in en de uitvoering van het zorgleefplan.

Informeer naasten regelmatig over het ziektebeeld en het verloop van het ziekteproces. De familie wil weten wat de mogelijkheden zijn die resten en wat de aan de ziekte verbonden risico’s zijn. Formuleer de behoefte, het doel en de daaruit voortvloeiende handeling zo specifiek mogelijk in het zorgleefplan, zodat er geen misverstanden over kunnen ontstaan. Dat schept helderheid voor de naasten, maar zeker ook voor de verzorgenden en de organisatie. Vraag aan de bewoner of naaste wat het gewenste dagschema is. Maak het dagschema in een oogopslag zichtbaar voor de medewerkers , de bewoners en de naaste. Er zijn vijf hoofdrisico groepen. Vallen, doorliggen, ondervoeding en te weinig drinken, incontinentie en depressiviteit. Leer naasten trucjes om erger voor te zijn. Wees als artsen en verzorgenden in gesprekken met naasten reëel over de mogelijkheden gerelateerd aan het ziekteverloop van elke individuele bewoner. Het gaat er om de verwachtingen goed te managen. Houd als verpleeghuisarts open spreekuren in huis en maak die aan de naasten bekend. Maak duidelijk welke steun naasten van het huis kunnen verwachten, als zij zelf ook aandacht nodig hebben. Maak duidelijk welke steun naasten van het huis kunnen verwachten, als zij zelf ook aandacht nodig hebben. Ga moeilijke onderwerpen en dilemma’s niet uit de weg. Voorbeeld: de weerstand bij het personeel in verpleeghuizen als er te veel over hun schouder wordt meegekeken.

Er zijn veel dilemma’s als het gaat om verpleging en verzorging.
Wie bepaalt of iemand met dementie persoon haar medicijnen moet slikken, hoe vaak zij gewassen moet worden, hoe zij gekleed gaat? Wie bepaalt of zij haar bord drie maal daags leeg moet eten. Is dat de dokter, de evv-er (eerst verantwoordelijk verzorgende), de naaste of is het toch de persoon in kwestie zelf? Lees verder tekst onder water Kun je elke taak aan iemand die regelmatig op bezoek komt overlaten of zijn bepaalde taken toch echt voorbehouden aan de verzorgenden? Waar liggen de grenzen van ieders verantwoordelijkheid? Wat kun je daarover overeenkomen in een zorgleefplan?

Maak ruimte maken voor kritiek. Het schept -in tegenstelling tot krampachtig reageren op familiebetrokkenheid- de mogelijkheid om zaken anders en beter op te lossen. In overleg tussen verzorgenden en naasten kan veel kou uit de lucht worden genomen. Informeer naasten over eventuele risico’s. Leer hen er mee om te gaan en schenk hen vertrouwen daarmee zorgvuldig om te gaan. Leg als verpleeghuis bij de intake vast of de familie er bezwaar tegen heeft dat andere bezoekers jouw partner met dementie of ouder helpen met bijvoorbeeld eten geven of naar het toilet gaan. Het huis moet investeren in de naasten die zich willen inzetten voor de bewoners. Het gaat daarbij om goede informatie, communicatie en ondersteuning door middel van trainingen.

Op elke bewonerskamer een logboek op een vaste plaats, waarin dagelijks een paar zaken worden genoteerd Op elke groepswoonkamer een woongroeplogboek op een vaste plaats, waarin de gezamenlijke activiteiten van de bewoners worden opgeschreven en waarin foto’s van die activiteiten kunnen worden geplakt.

Maak een frequent verschijnende email-nieuwsbrief ten behoeve van naasten met heel basale informatie: het menu van de week, welke activiteiten worden er wanneer ondernomen, wanneer houdt wie spreekuur, is er iemand jarig van de bewoners, van de verzorgenden etc. Organiseer per huiskamer of afdeling met regelmaat bijeenkomsten voor degenen die regelmatig op bezoek komen, samen met het verzorgend personeel, waar onderwerpen en dilemma’s besproken kunnen worden die verbonden zijn met het dagelijks leven van de bewoners. De afdeling communicatie kan daarin het voortouw nemen. Zet zo nodig simpele vormen van mediation gesprekstechnieken in om tot werkbare afspraken te komen. Maak in situaties, waarin de bewoner lijdt onder onenigheid in de familie gebruik van Eigen Kracht Conferenties Organiseer themabijeenkomsten voor naasten door het jaar heen door de instelling of in overleg met de Alzheimercafé’s, waarvoor alle regelmatige bezoekers worden uitgenodigd. Mobiel museum voor 1 dag Zorgorganisatie AxionContinu brengt in samenwerking met musea in Utrecht een mobiel museum naar de verpleeg- en verzorgingshuizen. Bijna alle Utrechtse musea hebben objecten uitgeleend. Het is een interactieve voorstelling van anderhalf uur. Naast kijken en luisteren worden ouderen uitgedaagd te voelen, te proeven en te ruilen.   Strandkamer in zorgcentrum Vreugdehof In het Parool lazen we dat Zorgcentrum Vreugdehof in Buitenveldert voor dementerende bewoners een strandkamer heeft met zon, zeegeluiden en een zomers briesje. Het is als het ware een zee-snoezelruimte en het mediterrane decor moet de zintuigen prikkelen. Bewoners genieten ervan en slapen er ‘s nachts ook beter van. Plaats een ronde magneetzuil in de hal, waar een ieder z’n informatie op kwijt kan over activiteiten die plaatsvinden in de zorginstelling. (Fase 3: voorafgaand aan opname) – 23 juni 2011 Bespreek op familieavonden de wensen m.b.t. de sfeer en inrichting van de woonkamers. (Fase 3: voorafgaand aan opname) – 23 juni 2011 Een initiatief van Met De Jaren: maak een levenskalender. De levenskalender helpt het leven van een dierbare persoon in woord en beeld te brengen en om herinneringen een zichtbare en bespreekbare plek te geven. (Het Verblijf) – 13 juli 2011 Stimuleer bewoners tot bewegen. Dat is goed voor het fysiek, de motoriek , maar ook voor het brein. (Het Verblijf) – 13 juli 2011 Vraag naasten een dierbare foto van de bewoner mee te nemen. Maak als verzorgende samen met een naaste die dit leuk vindt, hier een mooie wandvulling van in de gezamenlijke woonkamer. Anderen die op visite komen hebben dan altijd een aanknopingspunt tot een gesprek met (een van) de huisgenoten. (Het Verblijf) – 11 augustus 2011 Houd landelijke evenementen in de gaten en sluit de activiteiten van het huis hierbij aan. Een goed voorbeeld is het initiatief ‘Mag ik deze dans van u?’ (oktober 2011), dat senioren uit het hele land warm maakt voor dans. Organiseer ook een dansfeest! (Het Verblijf) – 26 augustus 2011 Organiseer een taartenbakwedstrijd waarbij huiskamers/woongroepen met elkaar strijden om de lekkerste taart. Een leuke activiteit en bovendien gezellig om aan het eind van de middag gezamenlijk te genieten! (Het Verbijf) – 8 september 2011 Verzamel in het winkeltje van het huis spelletjes, puzzels en DVD’s op een plank, die door bezoekers kunnen worden geleend. Maak reclame voor deze service zodat er goed gebruik van wordt gemaakt! (Het verblijf) – 6 oktober 2011 Investeer in een goede geluidsinstallatie, zodat muziek, maar ook toespraken en speeches, bij toch al hardhorende mensen goed aankomen. (Het Verblijf) – 20 oktober 2011 Zorg voor een goede en inhoudelijke bewegwijzering, zodat bezoekers en bewoners goed de weg kunnen vinden in het huis. Een plattegrond op papier is daarnaast ook handig, zoals hieronder van Boswijk. (Het Verblijf) – 20 oktober 2011 Hang in de WC’s een schoonmaakschema met een afvinklijstje op met een mededeling waar je je, als bezoeker of medewerker, kunt vervoegen als je de WC niet schoon aantreft. (Het Verblijf) – 18 oktober 2011 Plaats een koffiepot of koffieautomaat voor de bewoners en hun bezoekers in de omgeving van de receptie en de entree, zoals je wel in hotels ziet. (Het Verblijf) – 2 november 2011 Organiseer een huisbioscoop op een vast moment en maak het filmprogramma bekend via de communicatiemiddelen die je hebt zoals website, nieuwsberichten, kabel tv etc. Enthousiasmeer buurtbewoners en naasten om vooral te komen en de bewoner te vergezellen. (Het Verblijf) - 17 november 2011 Maak een menukaart voor in het restaurant en leg deze op de tafels. Dit geeft een gastvrij gevoel. (Het Verblijf) - 17 november 2011 Maak goede, informatieve folders voor cliënten en naasten, in plaats van gebruikelijke  algemene, verkoopachtige, weinig zeggende flyers van zorgorganisaties. Bij Zorggroep Dorus hebben ze wel 20 eenvoudig op A4 vormgegeven folders gemaakt over zaken die je als cliënt of naaste echt wilt weten. Per A4 wordt ingegaan op een onderwerp. Een greep eruit: Levensboek. Toelichting voor de makers van het levensboek, en Inrichting bewonerskamer St. Barbara. (Het Verblijf) - 1 december 2012 Geef naasten een kopie van het zorgleefplan van hun dierbare na afloop van het gesprek met de EVV-er en/of het Multi Disiciplinair Overleg. (Het Verblijf) - 15 december 2011 Leg op een centrale plek, zoals in de personeelsruimte, een logboek waarin personeelsleden kunnen opschrijven waar op gelet moet worden, wat gerepareerd moet worden of wat extra aandacht vraagt in het verpleeg- of verzorgingshuis. (Het Verblijf) - 13 januari 2012 Hang vogelvoeder en vetbolletjes voor de ramen zodat er ook voor de bewoners die aan hun woning gekluisterd zijn, dichtbij wat te zien en beleven valt. (Het Verblijf) - 27 januari 2012 Faciliteer en stimuleer dat bewoners iets herkenbaars of dierbaars van zichzelf buiten naast de voordeur op de muur hangen voor een persoonlijke touch. (Het Verblijf) - 27 januari 2012
Een uitgebreide, actuele tijdschriftentafel doet er toe! Met een kan koffie en thee, zodat je zelf een kopje in kan schenken, nodigt het bewoners en bezoek uit om bij elkaar te komen. (Het Verblijf) - 9 februari 2012
 
Maak dementie met kleinkinderen bespreekbaar. Kijk hier de uitzending “Oma weet niet meer wie ik ben”, van Koppen XL (tv België) op 25 oktober 2011, terug. (Het Verblijf) - 9 februari 2012
Neem als verpleeg- of verzorgingshuis, per woongroep, of als medewerker een hond in huis. Op een van de woongroepdeuren van Woon- en zorgcentrum Friso in Almelo hing bijvoorbeeld een keurig bericht met daarop wie er wonen, inclusief de “leasehond” van een medewerker. (Het Verblijf) - 24 februari 2012 Creëer intimiteit en identiteit binnen de relatieve grootschaligheid van het verpleeg- of verzorgingshuis. Zet, zoals we zagen bij de receptie van De Samaritaan, ter verwelkoming een grote schaal met mandarijnen en een schaaltje met bonbons neer. (Het Verblijf) – 24 februari 2012 Draag als medewerker herkenbare kleding met badge, waarop naam en functie zichtbaar is. (Het Verblijf) - 9 maart 2012
Neem contact op met de plaatselijke radiozender om wekelijkse uitzendtijd te krijgen, zoals wij zagen bij Zorgplein Maaswaarden. Laat medewerkers van alle afdelingen vertellen wat hun werk inhoudt en wat voor diensten en producten hun afdeling te bieden heeft. (Het Verblijf) - 23 maart 2012
 
Laat bewoners een tag dragen, die signalen afgeeft aan de zorgmedewerkers. Zo kunnen bewoners die de vrijheid aankunnen toch van de afdeling af. (Het Verblijf) – 5 april 2012
 
Samen koken in kleinschalige woongroepen? Stel met de bewoners het weekmenu samen en maak makkelijk een boodschappenlijst. Download het Kookboek kleinschalig wonen via invoorzorg.nl. (Het Verblijf) – 20 april 2012
 
Schaf een elektrische rolstoel aan en parkeer die in de gemeenschappelijke hal, zodat een ieder die kan gebruiken. (Het Verblijf) – 4 mei 2012
 
Breng naasten met elkaar en met de medewerkers in contact! Organiseer bv. een jaarlijkse ‘Kastendag’ waarbij familie en bekenden, onder genot van een hapje en drankje, uitgenodigd worden kasten na te kijken en schoon te maken; indien nodig de garderobe te vernieuwen en eventueel het beddengoed te luchten. (Het Verblijf) – 16 mei 2012
Schaf driewielfietsen aan en organiseer een oefendag met en door de buurt. Op deze manier blijven bewoners veilig in beweging en worden ouderen die er benieuwd naar zijn en eens willen oefenen, uitgenodigd. (Het Verblijf) - 30 mei 2012 Benut de kwaliteit van water. Geleide kleine kabbelende waterstroompjes, fonteintjes, vijvers met eenden (om te voeren) of een miniatuur bootje op te laten varen, een aanlegsteiger of een visplek terras aan water. Allemaal waterzaken die voor prettige reuring en afleiding zorgen maar ook altijd een prettige rust. (Het Verblijf)- 15 juni 2012 Inrichting gemeenschappelijke woonkamer zaak van team, bewoners en familie. (Het Verblijf) – 29 juni 2012 Dieren zijn belangrijk om eenzaamheid tegen te gaan en reuring te creëren. Een mooi voorbeeld: Stichting OOPOEH (Opa's en Oma's Passen Op Een Huisdier) zet ouderen in als oppas voor huisdieren. (Het Verblijf) - 10 augustus 2012 Bied als bioscoop in de wijk of het dorp een senioren(film)programma aan waar bewoners en hun bezoek samen heen kunnen gaan. (Het Verblijf) - 10 augustus 2012 Een kluisje in de linnenkast van elke slaapkamer voor waardevolle spullen. (Het Verblijf) - 24 augustus 2012 Gebruik persoonlijke gebruiksvoorwerpen, kunst en accessoires voor de inrichting van het hele huis en creëer attente hoekjes met prullaria en kunstwerkjes. Een prachtig voorbeeld van hoe is te zien in Humanitas-Akropolis in Rotterdam. Klik hier voor een sfeerimpressie. (Het Verblijf) – 7 september 2012 In de gids Thuis Voelen (pag. 24) staan tips van Riet Fiddelaers-Jaspers en Huub Buijssen voor de communicatie met iemand met dementie. (Het Verblijf) - 21 september 2012 Zet het bewonersblad op ooghoogte in de folderstandaard in de entreehal van het huis, of nog liever geef het een goed in het oog vallende plaats! (Het Verblijf) - 21 september 2012 Laat iedereen zijn eigen kopjes meebrengen naar het verzorgingshuis. Dit staat een stuk gezelliger dan de standaard tehuis witte - 'gouden Thuis Voelen TIP' (Het Verblijf) - 19 oktober 2012 Focus op ontbijt: Organiseer bv. een ontbijtbuffet voor bewoners, of ontbijtbijeenkomsten voor vrijwilligers, omwonenden en voor de kinderen van nabijgelegen basisschool, zoals Hanzeheerd Brinkhoven in Heerde doet. Het geeft reuring en ontmoeting in huis. (Het Verblijf) - 19 oktober 2012 Geef iedere bewoner een sleutel van zijn of haar appartement/kamer. En zorg voor elektrische hulpmiddelen voor als de bewoner zelf de voordeur niet zo goed meer kan openen, zoals bij Zorgcentrum De Geinsche Hof. (Het Verblijf) - 2 november 2012 Organiseer rondom Kerst activiteiten als ‘uzelf te portretteren voor een kerstkaart in aanwezigheid van de Kerstman’. Begeleid kunst in verpleeg- en verzorgingshuizen met een kleine gids met beeld, naam van de kunstenaar en toelichting, zodat je er een echte kunstroute door het gebouw van maakt en bezoekers van binnen en buiten aantrekt. Bied net als Ter Reede dagverzorging en dagbehandeling aan. Beide overdag en zeven dagen van de week, om zo de eenzame weekeinden te overbruggen! Een lage en toegankelijke ontvangstbalie voor bezoekers en vragen; waarop de dienstdoende receptiemedewerkers via een klapper laten weten wat hun naam is. Variatie in kinder- en jeugdspeelgelegenheid zorgt voor meer ontmoeting tussen jong en oud. Zoals in De Beukenhof in Loosdrecht met een gamezuiltje en een  ingelegde hinkelbaan, waardoor het voor kinderen geen bezoeking is bij (overgroot-)oma op bezoek te gaan. Geef naasten net als in De Beukenhof, 7 dagen om te verhuizen en de kamer in te richten. Overzichtelijk en goed geplaatste folderrekken en een verantwoordelijke daarvoor. Stel wasmachines voor eigen gebruik beschikbaar (Zorgvisite De Wietel). Bied bewoners de mogelijkheid “een mobiele telefoon in bruikleen te krijgen als ze op stap gaan, zodat ze gemakkelijk contact op kunnen nemen met het zorgcentrum of iemand van de familie, als ze bijvoorbeeld pech krijgen onderweg”. (Zorgvisite De Wietel) Plaats buiten bij de voordeur een bellenblok voor alle appartementen en een bel voor elk huis van de kleinschalige woningen. (Zorgvisite Ruijschenberg) Stel het restaurant open voor andere organisaties of bedrijven, dat zorgt voor reuring en goed gebruik van de faciliteiten. In Ruijschenbergh wordt het restaurant ook door het personeel van het gemeentehuis gebruikt. Het  eigen personeelsrestaurant van het gemeentehuis is afgesloten. Bij het grand caféloket van Ruijschenbergh kan brood en banket besteld worden door alle bewoners, ook van de eigen huur- en koopappartementen. Een mooie service! Het PRET pakket: Professioneel, Respect, Elkaar blij maken en Toewijding als leidmotieven voor je hele organisatie en al wat je doet. (Het Zonnehuis Amstelveen, 29 maart 2013) Bied net als woonzorgcentrum De Lisse ook in het weekend dagopvang voor licht dementerende ouderen  aan. Maak in het restaurant of andere gemeenschappelijke ruimte achterin een kast voor de jeugd met behoorlijk wat dvd’s om in de voor hen ingerichte televisiehoek af te spelen. (Bartholomeus Gasthuis) Plaats bij de deuren een simpel Ikea lijstje om drie foto’s in op te hangen, zodat de bewoners weten welke deur van hen is. (Bartholomeus Gasthuis) Lever het standaard bed in een andere kleur dan het ziekenhuis wit en laat bewoners hun eigen nachtkastje meenemen. Hierdoor krijg je minder een ziekenhuisuitstraling. (Bartholomeus Gasthuis) Door middel van een Comfort à la carte pas kunnen bewoners gebruik maken van allerlei voorzieningen, zoals maaltijdservice, begeleiding bij maaltijdverstrekking, personenalarmering, klussendienst, wasservice, etc., maar hebben ze via hun ZZP ook recht op deelname aan twee verenigingen. Willen ze meer dan moeten ze daarvoor betalen. ( Zorgcentrum Prinsenhof/Verpleeghuis de Riethoek) Zoek de samenwerking  met basisscholen en maak een leuke buitenroute naar de schatten van de buurt. (Zorgvisite Raffy Zorg en Wonen) Zet bij gebruiksvoorwerpen, zoals een duofiets, een bordje dat uitnodigt tot gebruik ‘Bewegen en buitenlucht is gezond. Gebruik die fiets samen met een bewoner!’. (Verpleeghuis Het Gasthuis) Voer een standaard beleid in dat een medewerker altijd een bewoner meeneemt als hij/zij buiten de woongroep moet zijn. De bewoner heeft dan meteen ook een loopje, beweging en ontmoeting. (Verpleeghuis Het Gasthuis) Gebruik semi open ruimtes, bijvoorbeeld in/aan de gang op de woongroepen, om een klein bioscoopje na te bouwen met een mooi groot tv-scherm. (Verpleeghuis Het Gasthuis) Plaats schermen in de gangen van de woongroepen waarop beelden van de natuur en bijbehorende geluiden te zien/ horen zijn. Dit verhoogt de belevingswereld van bewoners. (Verpleeghuis Het Gasthuis) Richt speciale belevingsruimtes in voor mensen met dementie, bijvoorbeeld een babypoppen kamer. Ook leuk voor de kleinkinderen. (Verpleeghuis Het Gasthuis) Reserveer de beste plekjes bij het raam in het restaurant voor bewoners en hun gasten, door middel van een simpel bordje. (Verpleeghuis Het Gasthuis) Zorg voor belevingsgerichte attributen in de tuinen/ buitenruimten. Deze geven meerwaarde aan een bezoekje aan de tuin. (De Leystroom) Stel de faciliteiten, zoals een heetwaterkraan, zo af dat bewoners zelfstandig van deze faciliteiten gebruik kunnen maken. Dit bevordert niet alleen hun zelfredzaamheid maar ook de zelfverzekerdheid van bewoners. (De Leystroom) Maak een route voor op de gesloten afdelingen waar bewoners letterlijk een rondje kunnen lopen, dit geeft vaak veel meer voldoening dan weer terug te moeten keren. (De Leystroom) Zorg voor creatieve, lekkere menu’s in het restaurant, en een mooie etalage. Dit trekt zowel bewoners als bezoekers. (Woonzorgcentrum Steenvoorde) Let er in cafés en restaurants op dat er geruime tijd warme maaltijden verkrijgbaar zijn. (Woonzorgcentrum Steenvoorde) Het komt de smaak van gebakjes en ander bakkerswaar ten goede als deze op kamertemperatuur zijn. (Woonzorgcentrum Steenvoorde) Zorg ervoor dat er vanuit de woonkamers zwaaicontact mogelijk is. Voor veel bewoners verhoogt het naar buiten kijken en contact leggen met deze buitenwereld de levenskwaliteit. (Woonzorgcentrum Steenvoorde) Voorzie buitenruimtes van voorzieningen die tot beweging stimuleren, zoals moestuintjes en bewegingstoestellen. (Woonzorgcentrum Steenvoorde) Zorg voor aanwezigheid van speelmogelijkheden voor de kinderen, dit maakt een bezoekje voor hen ook leuker. (Woonzorgcentrum Steenvoorde) Tandheelkundige faciliteiten voor bewoners beschikbaar hebben en er duidelijk over zijn. (Verpleeghuis De Eshoeve) Voorzie tafels in restaurants en café’s van ingelegde schaakborden en nodig hiermee uit tot een spelletje. (De Bieslandhof) Tafels in restaurants met een enkele poot houden rekening met rolstoelgebruikers. (De Bieslandhof) Zorg voor belevingselementen in de tuin zoals bijvoorbeeld kleine dieren, een speelplekje voor kinderen en bewegingstoestellen voor ouderen. (De Bieslandhof) Een informatieboekje van het huis houdt bewoners en hun naasten goed op de hoogte van het activiteitenaanbod. (De Bieslandhof) Organiseer een maandelijkse roze ouderensalon om homoseksualiteit onder ouderen bespreekbaar te maken en te houden. (Tip van het huis, Delfshove) Een moestuin waar de bewoners in kunnen tuinieren zorgt voor frisse lucht en beweging, ook voor ouderen erg belangrijk. (Tip van het huis, Delfshove) Tranformeer de plint tot hobbycentrum, waar hobby’s van (buurt-)bewoners en kwaliteiten van medewerkers c.q. vrijwilligers gecombineerd kunnen worden. (Zorgvisite tip aan het huis, Delfshove) Fleur de tuin op met kleine dieren of plantenbakken waarin getuinierd kan worden. Naast de gezelligheid die het meebrengt houdt het bewoners ook actief. (Zorgvisite Tip, Wijndaelercentrum) Een ontbijtje op bed voor jarigen en nieuwe bewoners, straalt een zeer welkom gevoel uit. (Tip van het Huis, Wijndaelercentrum) Een ‘train je fit’ bewegingsprogramma houdt bewoners elke dag actief. (Tip van het Huis, Wijndaelercentrum) Een ontbijtbuffet is een goede manier om de bewoners de eigen regie op de dag te geven. (Tip van het Huis, 't Huis op de Waard) Zet een CD speler met een verzameling cd’s in de gemeenschappelijke ruimten zodat bewoners muziek kunnen luisteren. (Tip van het Huis, 't Huis op de Waard) In overleg kunnen er ook wat persoonlijke spullen op de kamers worden geplaatst. (Tip van het huis, Woon- en behandelcentrum Nolenshaghe) Bezoek is maar al te vaak geneigd op de gat te gaan zitten in plaats van in de benen te komen, met name omdat men gewoonweg niet op de gedachte komt of ertoe gestimuleerd wordt. (Tip van zorgvisite, Woon- en behandelcentrum Nolenshaghe) Als je de familie van de bewoners er bij uitnodigt, kunnen die ook weten dat het vertrouwd is. En zoek contact met de vrijwilligerscentrale of zij vrijwilligers voor het verder helpen met iPad zaken kunnen regelen. Of zoek het contact met de naastgelegen school. Daar zijn vast whizzkids genoeg (Tip van Zorgvisite, Woon- en behandelcentrum Nolenshaghe)